Từ khi sinh ra và lớn lên, anh Nguyễn Thanh Trung, thôn Ngọc Tú, xã Tam Dân chỉ thấy ba mẹ và những người dân trong xóm sinh sống, thu nhập nhờ vào những héc ta rừng trên đồi núi Chúa. Nhiều anh em, bè bạn đi làm ăn mưu sinh xa quê. Sau khi lập gia đình, anh cùng vợ là chị Thái Thị Thúy vẫn bám trụ quê hương để giữ đất với hi vọng một ngày nào đó đất sẽ không phụ lòng người.

Từ hơn 01 ha đất trồng lúa, nhưng kém hiệu quả, vợ chồng anh Trung đã chuyển sang trồng keo lá tràm. Cây keo cũng không mấy khả quan. "Dám nghĩ, dám làm", năm 2019, anh bắt đầu tìm tòi trên các sách báo viết về phát triển kinh tế nông hộ, sưu tầm cách làm kinh tế vườn; nghiên cứu về các loại cây trồng ăn quả chịu hạn, ít cần nước... Anh mày mò áp dụng vào mảnh đất của gia đình. Do chưa có nhiều kiến thức, kinh nghiệm, nhất là thiếu nguồn nước nên công việc rất khó khăn. Anh Trung chia sẻ: "Bước đầu thực hiện gặp nhiều trở ngại, có lúc chúng tôi đã nản chí. Tôi tìm đến nhiều bậc tiền bối để học hỏi cách làm vườn, cách dẫn nước từ suối đầu nguồn về nhà và đã tìm được nguồn nước tưới. Phấn khởi, hy vọng, tôi bắt đầu cải tạo cây tạp trong vườn, quy hoạch khu đất cho từng loại".

Nhiều cây trồng đa dạng trên 01ha đất vườn đồi

Không đủ vốn để đầu tư đồng loạt, anh Trung lên kế hoạch làm vườn với phương châm "lấy ngắn nuôi dài". Cạnh đó, để cây trồng phát triển tốt, không dịch bệnh, anh thường xuyên tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật của huyện, xã tổ chức và tiếp tục đi tham quan, học hỏi kinh nghiệm nhiều nơi... Bắt tay vào thực hiện, đầu tiên anh trồng chuối, rồi đến ổi. Khi đã có nguồn thu, anh trồng thêm măng cụt, sầu riêng. Sau hơn 3 năm (2019-2021), vượt qua bao thăng trầm, với quyết tâm và đam mê, đến nay, trên 1 ha đất vườn, vợ chồng anh Trung đã có 500 cây ổi lê Đài Loan, 400 cây chuối, gần 200 cây sầu riêng và cây măng cụt đang phát triển rất tốt. Ở những khu đất tơi xốp và xung quanh nhà, chị Thúy – vợ anh còn xen canh các loại rau màu khác như: đậu đỏ, rau lang, bí đỏ; các loại rau dinh dưỡng với cải xanh, rau ngót, mồng tơi, rau dền, tía tô...

Anh Trung thông tin thêm, qua thực tế sản xuất, mặc dù những cây trồng trong vườn có nhu cầu nước không quá cao, nhưng địa bàn thôn Ngọc Tú, xã Tam Dân điều kiện khá khắc nghiệt; mùa nắng nóng nhiều lúc vẫn có nguy cơ thiếu nước tưới. Do đó, anh đã đầu tư hệ thống bể nước 24 khối tại vườn để tích nước dẫn về từ đầu nguồn. Trong nhà có giếng nước đào đường kính 1,2m. Tuy vậy, nhiều khi vẫn không đủ nước cho sinh hoạt và chăm sóc vườn cây. Anh tìm hiểu và đầu tư công nghệ tưới tiết kiệm nước, chi phí gần 70 triệu đồng; lắp đặt hệ thống ống dẫn nước đồng bộ phân phối đến toàn vườn và sử dụng gần 1.000 cái vòi tưới mini; đầu mỗi nhành chính đều được lắp van khóa để có thể tưới nước luân phiên và đảm bảo nguồn nước cho cây trồng phát triển.

Hệ thống tưới được anh Trung đầu tư với nhiều thiết bị đa dạng, phù hợp với các loại cây trồng

Qua quá trình chăm sóc, theo dõi, nhận thấy tác hại của thuốc trừ sâu, phân hóa học,... ảnh hưởng đến sức khỏe, anh Trung đã tăng cường sử dụng phân chuồng; mua phân bón vi sinh, thuốc bảo vệ thực vật sinh học, men vi sinh, dùng túi ni lông để bọc quả để chống lại sâu, rầy... Nhờ đó, vườn cây xanh tốt mà không ảnh hưởng đến sức khỏe. Anh Trung phấn khởi: "Nhiều người đã đến tham quan vườn cây của tôi, thấy rõ các biện pháp thực tế được áp dụng nên rất tin tưởng khi mua và giới thiệu cho nhiều người khác đến mua".

Được sự đồng tình, tiếp sức của gia đình và UBND xã Tam Dân hỗ trợ một số giống cây, vợ chồng anh Trung tiếp tục mở rộng, đa dạng các loại cây phù hợp với điều kiện tự nhiên và nhu cầu thị trường. Dự kiến trong thời gian đến, anh chị sẽ nhân rộng 500 cây ổi, trồng thêm sầu riêng, măng cụt, mít Thái ruột đỏ, mãng cầu (Na),... để đa dạng hóa sản phẩm; cũng để tìm tòi hướng đi mới cho bản thân mình và quê hương.

Để có được mô hình này, từ năm 2019 đến nay, vợ chồng anh Trung đã đầu tư hơn 350 triệu đồng/năm. Hiện nay, sau khi trừ các chi phí, mỗi năm anh chị thu về hơn 200 triệu đồng. Do cần cù, chăm chỉ và mạnh dạn trong chuyển đổi sang mô hình trồng cây ăn quả đã giúp gia đình anh Trung chị Thúy có thu nhập khá ổn định. Tháng 9/2021, khu vườn của gia đình anh chị được UBND huyện Phú Ninh chọn là 01 trong 3 mô hình tham gia cuộc thi "Vườn - Tường - Đường đẹp" do UBND tỉnh Quảng Nam tổ chức và dành được giải khuyến khích ở nội dung "Vườn đẹp".