Sau khi huyện Phú Ninh được thành lập, vào ngày 01/02/2005, UBND tỉnh Quảng Nam đã ra Quyết định số 06/2005/QĐ-UBND thành lập Trung tâm y tế huyện Phú Ninh. Đến ngày 30/09/2005, trên cơ sở tổ chức lại hệ thống Trung tâm y tế huyện, phân cấp quản lý làm 3 bộ phận độc lập gồm: Phòng Y tế, Trung tâm y tế dự phòng và Bệnh viện đa khoa. Theo đó, UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành Quyết định số 3673/QĐ-UBND thành lập Bệnh viện đa khoa huyện Phú Ninh, chính thức hoạt động đầu năm 2006. 

Lễ ra mắt trụ sở Bệnh viên đa khoa huyện Phú Ninh. Ảnh: KT

Do biến động chia tách, khó khăn về nguồn lực, đơn vị chưa được phân chỉ tiêu giường bệnh cũng như chỉ tiêu về biên chế. Bước đầu chỉ có 11 cán bộ, gồm 03 bác sỹ (01 bác sỹ đang học chuyên khoa), 03 y sĩ, 01 dược sĩ trung học, 02 kế toán, 01 y tá, 01 xét nghiệm (đang đi học) do Sở Y tế điều động từ Trung tâm y tế thị xã Tam Kỳ và 44 cán bộ y tế đang công tác tại Trạm y tế xã. Cơ sở vật chất chưa có, đơn vị tạm thời lồng ghép với Trạm y tế xã Tam Dân để triển khai công tác khám chữa bệnh. 

Trong quá trình hoạt động, do những bất cập chồng chéo về điều hành, quản lý của các bộ phận, vào ngày 30/12/2008, UBND tỉnh ra Quyết định số 4575/QĐ-UBND thành lập Trung tâm y tế huyện Phú Ninh, trên cơ sở sáp nhập giữa Trung tâm y tế dự phòng và Bệnh viện đa khoa, đồng thời quyết định chuyển giao Trạm y tế xã thuộc UBND huyện sang trực thuộc Trung tâm y tế huyện.

20 năm qua, thành quả lớn lao về kinh tế - xã hội mà toàn huyện đạt được là một bước chuyển mình vượt bậc, trong sự phát triển chung đó, ngành y tế cũng đóng góp phần tích cực tạo được một dấu ấn riêng. Một trong những sự thay đổi đáng ghi nhận của Y tế huyện nhà được thể hiện rõ nét qua hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế. Mạng lưới y tế được quy hoạch, bố trí phù hợp; cơ sở vật chất, trang thiết bị được tập trung đầu tư đạt chuẩn; thực hiện tốt chủ trương xã hội hóa về y tế. Trung tâm y tế huyện được thiết kế, cơ bản đảm bảo các khoa, phòng để phục vụ công tác khám chữa bệnh theo tiêu chí bệnh viện hạng III với quy mô 75 giường bệnh và Khoa Y học cổ truyền - Phục hồi chức năng với số lượng 30 giường bệnh. Một số hạng mục tại Trung tâm y tế huyện được đầu tư xây dựng với tổng kinh phí 5,536 tỷ đồng. Trang thiết bị y tế phục vụ cho công tác khám, chữa bệnh tiếp tục được chú trọng mua sắm như: X-quang kỹ thuật số, máy nội soi, hệ thống xét nghiệm… tổng giá trị trên 12 tỷ đồng. 

Hệ thống y tế tuyến xã được quy hoạch, sắp xếp đảm bảo thuận lợi trong việc khám chữa bệnh ban đầu cho Nhân dân; di dời các trạm y tế về khu vực trung tâm xã, gần trục đường giao thông chính của địa phương. Trên địa bàn huyện cũng đã có 9 trạm y tế xây dựng mới với tổng kinh phí trên 44,5 tỷ đồng, đảm bảo đủ số lượng và diện tích các phòng chức năng để thực hiện nhiệm vụ khám chữa bệnh ban đầu. Các trang thiết bị cho trạm y tế xã, thị trấn được đầu tư mua sắm đồng bộ như: trang thiết bị chuyên môn, máy tính, bộ truyền thông... cơ bản đạt trên 70% theo danh mục qui định của Bộ Y tế. 100% nhân viên y tế thôn, khối phố được cấp túi y tế thôn theo danh mục quy định, đáp ứng tốt yêu cầu hoạt động của y tế tuyến cơ sở, góp phần duy trì và nâng cao chất lượng đạt chuẩn quốc gia về y tế ở các xã, thị trấn đạt chuẩn Quốc gia về y tế theo Quyết định số 1300/QĐ-BYT ngày 09/3/2023 của Bộ Y tế. Huyện Phú Ninh cũng đã thực hiện khá tốt chủ trương xã hội hóa trên lĩnh vực y tế; xúc tiến đầu tư mới 2 trạm y tế xã Tam Phước, Tam Dân từ nguồn vốn tổ chức phi chính phủ với đầy đủ trang thiết bị cần thiết, tổng mức đầu tư gần 19 tỷ đồng. Hằng năm, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức phi chính phủ trong và ngoài nước hỗ trợ trang thiết bị, tổ chức khám chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho hàng nghìn lượt người dân trong huyện.

Hệ thống trang thiết bị được quan tâm đầu tư

Ngoài ra, hệ thống y tế tư nhân cũng được khuyến khích đầu tư phát triển. Hiện nay, trên địa bàn huyện có 112 cơ sở hành nghề y tế tư nhân, tăng 57 cơ sở so với năm 2021. Hầu hết các cơ sở đã được Sở y tế tỉnh Quảng Nam thẩm định và cấp giấy phép hoạt động đảm bảo theo quy định, góp phần không nhỏ trong công tác khám chữa bệnh cho Nhân dân trên địa bàn huyện. 

Công tác quy hoạch sắp xếp kiện toàn đội ngũ cán bộ ngành y tế đã cơ bản đáp ứng được nhu cầu khám, chữa bệnh cho Nhân dân. Công tác bồi dưỡng đội ngũ cán bộ được tăng cường cả về số lượng và chất lượng. Đến nay, tỷ lệ cán bộ, viên chức ngành y tế huyện có trình độ đại học trở lên đạt 43,7%; đội ngũ y bác sĩ được đào tạo theo hướng chuyên sâu về chuyên môn, cơ bản đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ. Đội ngũ cán bộ y tế xã, thị trấn được duy trì và từng bước phát triển; ngành y tế huyện đã thực hiện tốt việc rà soát, điều động cán bộ giữa các Trạm y tế đảm bảo chức năng, nhiệm vụ được giao với 66 viên chức. Đội ngũ y tế thôn bản, cộng tác viên dân số tại cơ sở được củng cố, kiện toàn theo Đề án của tỉnh. Đến nay, 51/51 thôn, khối phố có cộng tác viên dân số, gia đình, trẻ em và nhân viên y tế thôn. Trung tâm y tế huyện đã tăng cường bác sỹ cho Trạm y tế xã, thời gian là 02 buổi/tuần và thực hiện tăng cường trong các đợt tiêm vắc xin, khám sức khỏe học đường, khám sức khỏe người cao tuổi, sức khỏe học sinh, sức khỏe sinh sản vị thành niên…

Chất lượng khám chữa bệnh được nâng lên

Được sự đầu tư về cơ sở vật chất, công tác khám, chữa bệnh và bảo vệ, chăm sóc sức khỏe Nhân dân của ngành y tế huyện, 20 năm qua đã có nhiều cải tiến, chất lượng khám, chữa bệnh được nâng lên đáng kể. Trung tâm y tế huyện cũng đã liên kết với tuyến tỉnh triển khai một số phẫu thuật kỹ thuật cao tại đơn vị như: ruột thừa viêm, bóc tách nhân xơ tử cung, u nang buồng trứng, mổ lấy thai… Các kỹ thuật cận lâm sàng mới như: nội soi tai, mũi, họng. Kết quả đều thành công, đã tạo được niềm tin của Nhân dân trên địa bàn huyện. Công tác khám, chữa bệnh bằng y học cổ truyền và phục hồi chức năng được phát huy, đem lại hiệu quả tốt. Trung tâm đã kết hợp với các tổ chức phi chính phủ IC khám sàng lọc và cung cấp dụng cụ cho người khuyết tật như: xe lăn, xe lắc, tay - chân giả và Tổ chức MCNV (tổ chức Y tế Hà Lan) cung cấp nẹp thông minh cho người bệnh trên địa bàn huyện. Đồng thời nâng cao kỷ thuật phục hồi chức năng đa chuyên ngành cho bệnh nhân đột quỵ, các thủ thuật châm cứu, kỹ thuật điện xung, xoa bóp bấm huyệt và các kỹ thuật phục hồi chức năng nói chung. 

Bên cạnh hoạt động khám, chữa bệnh, công tác y tế dự phòng cũng được quan tâm và đạt được những kết quả đáng khích lệ. Nếu như những năm đầu tái lập huyện, công tác y tế dự phòng chưa có điều kiện quan tâm đúng mức dẫn đến tỷ lệ trẻ tiêm phòng thấp, thì đến nay, tỷ lệ trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ miễn dịch đạt 100%, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng giảm qua các năm. Hệ thống quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm được củng cố từ huyện đến cơ sở, thường xuyên giám sát hoạt động tại cộng đồng. Hệ thống Dân số - kế hoạch hóa gia đình từ huyện đến xã, thị trấn, thôn, khối phố tiếp tục được củng cố, hoàn thiện, hoạt động có hiệu quả, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu giảm sinh, từng bước nâng cao chất lượng và cơ cấu dân số.

   Có thể nói, những thành tựu ngành y tế huyện nhà đạt được ngày hôm nay, là công sức, trí tuệ, và sự nỗ lực không mệt mỏi của cả tập thể đội ngũ cán bộ y tế với tấm lòng lương y, tận tụy, hết lòng với sự nghiệp chăm sóc sức khỏe Nhân dân. Ngành y tế huyện đã và đang tiếp tục phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân, thiết thực lập thành tích chào mừng kỷ niệm 20 năm thành lập huyện Phú Ninh (2005-2025), 50 năm giải phóng quê hương (24/3/1975-24/3/2025).